Murat Pilevneli
İdeal kış bitkisi (Erica) – Milliyet Vitrin
08 January 2000 | Kategori: Yazilarim
Her türlü toprakta yetişebilen erica özellikle parklar için çok uygun bir bitki. Erica‘nın kış bahçenize ayrı bir hava katacağından da emin olabilirsiniz.
Daimi yeşil kalabilen tüm bitkiler kış bahçelerinin baş kurtarıcılarıdır. Gövdesiyle önemli yaprağını döken bitkiler dışında da renkli çiçekler kadar değerli erica’lar esas kış bitkisidir. Anavatanı Avrupa, Alpler, Balkanlar olan bitki yurdumuzda da yabani biçimde yetişmektedir. Süpürge otu Calluna aslında erica’nın amcası sayılır (biraz boylusu).
Erica’lar yer örtücüdür. Hani size hep çim alanları azaltın, bakımı zordur, yerine yer örtücü kullanın dediklerimden… Asitli, killi, kireçli her türlü hafif rutubetli topraklarda, güneşten yarı gölgeye kadar tüm alanlarda yetişebilir. Yaprakları iğne gibidir. Esas olarak, çan kılıklı çiçekleri çok özeldir. Kış başından ilkbahara kadar açan çiçekler yazın kaybolur ve dinlenme dönemine geçer (20 – 30 cm).
Erica carnea türü hava kirliliğinden ve kısa süreli kuraklıktan etkilenmez. Bu sebeple bence tipik park bitkisi olabilir (Ama üzerinde yürünmeyecek). Kaya bahçeleri, ardıçlarla yapılan kış gruplamalarında kullanılabilir.
Erica tarihte Roma – Bizans uygarlığında bile önemsenmiş. O dönem botanik kitaplarında konu edinilmiştir. Doğuda araştırılmış ve sonradan laboratuvarlarda üretilmiş 400 çeşidi var. Beyaz, pembe, kırmızı, bronz, sarı, yeşil, turuncu gibi pek çok rengi var.
İthal fideler pahalı. 1.5 milyon lira civarında ama tohumdan ve çeliklemeden kolay gelişiyor. Dikim için ilkbahar ya da sonbaharı tercih ederseniz o seneki kış bahçeniz muazzam olacak, garanti veriyorum.
Lütfen renkleri doğru kullanın. Bir de işin püf noktası, erica’ları büyük gruplar halinde kullanmak.
Faydalı kitaplar
Şaşırtıcı ama gerçek, İstanbul’a yakın mesafedeki bahçeme geyikler zarar veriyor. Çamların en güzellerini kemirmişler. Araziyi çitle çevirelim diyorlar, tel örgüyle ağaçları koruyalım diyorlar… Ne yapacağımı şaşırdım. Sevineyim mi, üzüleyim mi bilemiyorum. Konu garibim geyik olunca iş biraz karışık.Amazon’dan bu kitapları buldum. Pek olmaz ama ihtiyacınız varsa diye ilave kitaplar da varmış:
- Gardening in Deer Country
- Backyarda Battle Plan – The Ultimate Guide to Controlling Wildlife Damage in Your Garden
Murat Pilevneli.
8 adet Yorum | Paylaş 
Ne güneş sever ne de gübre (Orkide) – Milliyet Vitrin
01 January 2000 | Kategori: Yazilarim
Dünyanın en güzel çiçeklerinden biri orkide. Üstelik yetiştirmesi de sanıldığının aksine çok kolay. Tabii, bazı püf noktalarına dikkat etmek şartıyla..
Yetmişli ve seksenli yıllarda en dandik mücevherle bile kadınları etkiledi, minimalizmle doruk noktasına ulaştı. O kadar çok kullanıldı ki, bence yüzü eskidi.
Evet, bu sözünü ettiğim bitki orkideden başkası değil. Anavatanı Uzakdoğu olan orkide, yaklaşık 750 tür ve 20 bin çeşidiyle dev bir aileye sahip. Bizde de güneyde doğada en gırgır şekli yetişiyor. Pijama giymiş gibi ince uzun ve şapkalı (Şimdi tam zamanı).
Orkideler Amerikalıların hastalıklarından biri. Delirmiş gibi tüketiyorlar. Çiçek geçince kaldırıp atıyorlar. Halbuki uğraşılsa her sene gelişerek daha çok açabiliyor. Bakımı zor zannediyorsunuz ama çok kolay. Öyle yeşil parmak olmanıza da gerek yok. En kara parmaklı bile bu işi becerebilir. Alın işte orkidenin püf noktaları:
- Asla güneşte bırakmayın. Eğrelti otları gibi süzülmüş, perdelenmiş ışık isterler. Güneşte kalan orkide ölür.
- Musluktan doldurduğunuz suyu vermeyin. Bir gece önce suyu bir kaba koyup klorun geçmesini bekleyin ya da yağmur suyu kullanın.
- Sulama sonrası saksı dibinde su bırakmayın, dökün.
- Çiçeklerin açması bitince orkideler beş ay dinlenmek ister. Bu dönemde sulamalar arasında birkaç gün kuru bırakın. (İlgi göstermeyin!)
- Orkideler gübre sevmez. Ya özel kendi sıvı gübresini bulup alın ya da potasyumlu gül gübresini yarım dozaj azaltarak verin. Koyun, keçi, at gübresini unutun.
- Gübre çiçekliyken iki haftada bir, dinlenirken ayda bir verilebilir.
- Orkideler yapışık toprak sevmez. Saksı değiştirirken perlit taş, kömür parçası, odun kabukları, kumla toprağı zenginleştirin ki toprakta hava dolaşsın.
- Şıklık olsun, zengin dursun diye saksı değiştirmeyin. Aldığınız minicik saksısı iki sene yeter. Sonra azıcık büyüğünü alıp dikin.
- Orkidelerin bulunduğu mekanı bitkinin sağlığı için havalandırın. Aslında hava size de iyi gelebilir!
- Orkideler hiçbir zaman beklendiği gibi kokmaz. Hatta en güzelleri çürük et gibi kokar. Şimdi niye arada bir havalandırın dediğimi anladınız mı?
Orkidelerin üretimi de çok kolay. Soğanlı türlerde (Cymbidium) saksı değiştirirken yeni çıkmış soğanları ayırın. Dendrobium ve Epidendrum türlerde yeni sürgün dalları en az bir tomurcuklu olmak kaydıyla 7-10 santimde bir kesip toprağa yatay koyun. Öylece köklenecektir. Bir de kurdela gibi havadan kök atanlar var ki onları yavruları havada görünce kopartıp dikin. Orkidelerin fiyatı toptancılarda 15 – 20 milyondan başlayıp 40 milyona kadar çıkıyor. Sizin çiçekçilerinizde kaç para bilmem ama semtten semte, adamların insafına göre değiştiğini biliyorum. Pazarlık size kalmış. Ne de olsa toptan fiyatını biliyorsunuz.
Not: Geçen haftaki cycasların fiyatı yanlış yazılmış. Cycasların fiyatı 8 milyon ile 3 milyar lira arasında değişiyor.
Faydalı kitaplar: Orkide bu kadar az anlatılamaz. Konuyla ilgileniyorsanız Henry Jaworski’nin yazdığı “An Indoor Gardening Guide Orchids Simplified” adlı kitabı tavsiye ederim. Başka kitaplar da var;
- Home Orchid Growing
- Orchids As House Plants
- Orchid Growing Basics
- Simon and Schuster’s Guide to Orchids
- Ortho’s All About Orchids…
Murat Pilevneli
29 adet Yorum | Paylaş
Tavsiye Ettiğim Kitaplar
Eski Yazılar
