Ay: Ekim 2006

Biri güneşe, diğeri gölgeye…

Alın size en zahmetsiz iki iç mekan bitkisi. Biri pek tanınmamış; ismi Zamia (Zamioculcas Zamiifolia). Üzerine zeytinyağı dökülmüş gibi parlak, içi su dolu gibi diri. Sanki dinozorlar döneminden kalmış gibi… Birkaç sene önce Türkiye’ye geldi. Üretimi kolay, yetiştirilmesi sorunsuz olduğu ve hastalanmadığı için popüler oldu.

Diğeri, meşhur, Paşakılıcı (Sansevieria Trifasciata). 1 – 1.5 metre olunca ev aldırdığına inanılan uğur bitkisi. (Zamia da o kadar yükseliyor.) Yukarı resimdeki bilinen sarı yeşil tür, bunun, gri lekeli yapraklısı ve bodur cinsleride var.

Alttaki resimde, sol tepede, yuvarlak gelişen tür de, Paşakılıcı ailesinden. Türkiyede popüler değil. Ama yeni duyudum, üretenler varmış…

1770’de anavatanı Batı Afrika’dan Avusturya’ya getirilip iç mekan bitkisi olarak üretilmiş.
1950 – 70 seneleri arasında çok popüler olmuş. Günümüzde de modern mimari örneklerde kullanılıyor, iki bitki de sorunsuz demiştim. Bitki yetiştirmekte zorlanıyorsanız bunları deneyin.

Zamia da, Paşakılıcı da sulamalar arasında bir kaç gün susuz kalmak isterler. Bu bitkilerde fazla sulama kök ve tepe çürümelerine sebep olur dikkat edin. (1.5 haftada bir sulamak yeterli)

Zamia gölgeli alanlarda (karanlık demedim!), Paşakılıcı nispeten güneşli yerlerde yetişebiliyor.

Üretimleri, saksı değiştirirken kökte gelişmiş yan sürgünlerin ayrılmasıyla ya da kesilen yaprak ve dalın toprağa dikilip köklendirilmesiyle yapılıyor.

Modern mimari uygulamalarda, ki bitki de, bolca yan yana grup halinde dikiliyor.

Zamia’yı, Marmaris’te toprakta denedim, olmadı. Açık havada +10 derecenin altında yaşamıyor. Paşakılıcı nispeten daha sağlam, + 5 dereceye kadar dayanıklı.

Esas mükemmel gelişimleri, iç mekanlarda oluyor, iki bitki ‘de yaşlandıkça küçücük, mısır tipli, kokulu çiçekler açıyor. Mayıs – Ağustos aylarında yeşil yapraklı bitkiler için üretilmiş sıvı gübre takviyesi yapmanız gerekebilir. Aman sakın hazırda var diye dış mekanda kullanılan hayvansal gübreyi, bahçe toprağını eve sokmayın, her yeri böcekler basabilir. Özel gübre ve kaktüsler için hazırlanan su geçirgen toprakları kullanın.
Murat Pilevneli.

* Dökülen yaprakları toplayıp biriktirin. Çim üzerinde kalmasınlar. Çürürken hastalık yaratabilirler.
* Hastalıklı bitkileri budayın ve çıkan tüm malzemeyi açık ve tehlikesiz bir alanda yakın.
* Bitkisiz alanları çapalayın. Yağmur girişini, toprağın havalandırılmasını sağlayın.
* Daimi yeşil çalı bitkilerinin dikim işlemini tamamlayın.
* Dilediğiniz ağaç ya da çalıdan çelik alıp ışıklı, sıcak bir ortamda köklendirin. Bu kapalı bir balkon veya sera olabilir.
* Çilek, frambuaz gibi meyveleri toplayıp tohuma geçmelerini sağlayın.

* Çam tipi ibreli çitleri son kez budayın.
* Yeni sarmaşıkları dikin.
* Fazla gelişmiş mevsimlikleri söküp ayırıp, dilediğiniz yerlere dikin.
* Yazın açan glayör, yıldız çiçeği gibi soğanlı bitkilerin soğanlarını söküp kuru bir yerde ilkbahara kadar saklayın.
* Lilyum, lale gibi çiçek soğanlarını bu ay dikin.
* Balık havuzlarını temiz tutun, dökülen yaprakları zehirleşmeden temizleyin, havuz filtrelerini kontrol edin.
* Kelleşmiş çim alanlarını söküp ters çevirip üzerine tekrar çim tohumu ve toprak atarak yenileyin.
* Yazlık çiçek açışı bitkisi bozulan bitkilerin kökten yukarısını budayıp temizleyin.
* Elma, armutları toplayın. Bırakırsanız çürümeye başlarlar.
* Patatesi ve havuçları da sökmeyi unutmayın.

Murat Pilevneli.