• Skip to main content
  • Birinci sidebar'a geç

BAHÇEVAN

Gübre yerine bitki (Lupinus) – Milliyet Vitrin

Bitkilerin gelişmesi için en temel üç elementin toprakta bulunması gerekiyor: Nitrojen, fosfat ve potas. Herhangi birinin eksikliğinde bitki gelişim sorunları yaşar. Toprak analiz edilip çeşitli gübrelerle uygulamalar yapıp düzeltilmeye çalışılmalıdır. Ülkemizde tarıma verilen önem, nedense zevk için yaptığımız bahçelere verilmiyor. Halbuki renk bahçeleri için topraktaki kimyayı bir şekilde dengelememiz lazım.

Nitrojen eksikliğini yapraklarda görebilirsiniz. Sarı, cılız görüntüsüyle, boy atamamak, gelişememekle de kendini gösterebilir. Bu durumlarda toprağa amonyum sülfat bazlı gübreler, kurutulmuş kan ya da tozlaştırılmış kemik katabilirsiniz. Bunlar teferruatlı işler. Ben senelerdir böyle durumlarda Lupinus denilen çok güzel çiçekli bir bitkiyi kullanıyorum. Yanlış duymadınız. Gübre yerine bitki.

lupinus

Lupinus bir tür baklagil. Yurdumuzda Marmara, Ege bölgelerinde yetiştiği ve yendiği için adı acı bakla, delice bakla, termiye olarak bilinmektedir. İlkbahar sonu, yaz başında açtığı 40 – 50 santimlik dimdik çiçekleri hayli etkileyicidir. Her sene yerinde çıkan bir senelik ya da ufak çalı şeklinde gelişen üç değişik türü vardır. Bizdeki deli bakla senelik olup rengi açık lila ya da pembedir.

lupinBir metre kadar yükselebilen bitki Romalılar zamanından beri toprak ıslahında bolca kullanılmıştır. Parmak parmak çok güzel yeşil yaprakları havadaki nitrojeni özümseyerek köklerindeki depolara yerleştirir. Kimi tek senelik olan türler çiçeklerinden sonra kesilip toprakla karıştırılıp çürümeye bırakılır. En kaliteli humus yapıcı bitki lupinustur. Çok çabuk büyür ve etkileyicidir. Nitrojeni toprağa geçirdikleri gibi ikinci tür lupinuslar (her sene çıkanları) kök bölgelerinde yararlı bekterileri barındırırlar. Bunların görevi asıl nitrojeni parçalayıp toprağa katmaktır. Her sene çıkan ve yerinde tekrar büyüyen türleri karıştırmayın. Zayıf, kumlu topraklarda bu tür bakterilerin yaşaması, çalışmaları zordur. Bu nedenle doğal ıslah için bolca lupinus dikin.

Neyse, biz yapısından çok renk ve büyüme ortamıyla ilgilenelim. Lupinuslar güneşli bölgeleri sever. Hafif serin yaz aylarında, asitli, kumlu, suyu geçirgen topraklarda iyi gelişirler. Hava kirliliği bitkiyi etkilemez. Lupinusların doğada bulunan türünden (L.polyphyllus) sonra mükemmel bahçe bitkisi olan L.Russell türleri üretilmiştir. Bunlar doğal olanlara göre daha büyük, renkli ve ilginçtir. Pembe, mor, mavi, beyaz düz renkliler kadar çift renkli kontrast görüntüleriyle şaşırtıcı pek çok lupinus görebilirsiniz.

lupin Bitki son 7 – 8 senedir Amerika ve İngiltere’de çok moda oldu. Hatta geçen seneki İngiliz Chelsea bitki fuarında birincilik ödülünü almıştı. Büyük çiçekliler yaz sezonunda tohumları ekilerek ya da ilkbaharda kökten ayırmakla üretilebilir. Kesim çiçeği olarak kullanılabilir ama fazla dayanmaz. Yaz çiçekli bordürlerinde, girişlerde bolca kullanılabilir. Temmuz sonunda çürüyen üst gövdesi daha sonra açacak çiçeklere yer hazırlar. Sakın sökmeyin. Yeni bitkiyi etrafına dikin. Aster ya da kasımpatı böyle durumlar için ideal olabilir.

Lupinusların düşmanı sümüklüböcek, yaprakaltı tırtıllarıdır. Yenmiş yapraklar, kurumuş gri lekeler gördüğünüzde derhal ilaçlayın. Öncelikle yazlık gübrelemeyi durdurun, etrafını temizleyin. Alüminyum sülfat bazlı ilaçlarla işlem yapın. Üç değişik türü olan lupinusların en ilginci çalı şeklindekidir. Zayıf, kuru olan bitki deniz kenarlarında sorunsuz gelişip kokulu sarı çiçekler açabildiğinden tavsiye ederim. Büyük seralarda fideleri bulabilirsiniz. Değişik tür için ithal tohumları deneyin.

Murat Pilevneli.

Mayıs 30, 1998 · 7 Yorum Kategori: Yazilarim

Previous Post: « Arsız ama güzel (Acanthus) – Milliyet Vitrin
Next Post: Dünyaya yeşil gözlükle bakın – Milliyet Vitrin »

Okuyucu Etkileşimi

7 YORUM

  1. cagla

    Kasım 13, 2006 ile 12:48 pm

    merhabalar ,
    öncelikle edindirdiğiniz bilgiler için teşekkür etmek isterim.
    ricam şu;lupinus ve rudbekia hakkında daha geniş bilgi alabileceğim kaynaklar hakkında bir fikriniz olup olmadığı.yardımcı olursanız teşekkürü bir borç bilirim…

    Cevapla
  2. Bahcevan

    Kasım 13, 2006 ile 7:47 pm

    Google dan Lupinus’la ilgili bir sürü yabancı yazı bulabilirsiniz (Lupinus lupin, Lupinus plants, lupinus species). Benimki eksik mi bilemedim?

    Rudbeckia

    Rudbeckia

    Rudbeckia

    Rudbeckia papatya ailesinden bir her sene çıkan bitkidir (perennial).
    Mevsimlik begonya gibi dikilip seneye yeni fidesini dikmeniz gereken soğuğu dayanamayan türleride vardır.
    Genelde güneşli alanlar ya da biraz gölgeyi seviyorlar.
    Toprakta su geçirgenliği çok önemli, rutubeti pek sevmiyorlar.
    Amerikada Black-eyed Susan, Brown-eyed Susan, Gloriosa Daisies ve Coneflowers gibi isimlerle tanınıyor. Araştırmalarınızı bu isimlere yaparsanız daha çok bilgi bulabilirsiniz.
    Çiçeklerin sarı rengi dışında, pembe, kahverengi ve kiremit renkleri de var.
    Üretimi yetişkin bir Rudbeckia nın İlkbaharda sökülüp, kökten ayrılmasıyla yapıldığı gibi, içinde bulunduğumuz aylarda, Aralık sonuna kadar serada tohumların dikimiyle yapılıyor. Tohumlar geçmiş çiçeklerin tohum kozalaklarını salladığınızda düşer, birazda parmaklarınızla yardım edin, daha da dökülecektir.
    Genç rudbeckiaları bol ışıklı (güneşli değil), ılıman bir ortamda ilkbahara kadar geliştikten sonra havalar ve toprak ısınınca bahçenize dikmeniz lazım.
    Papatyalardan çok gelişip yükseldikleri için
    (marguerite – margarit papatyaları gibi) fideleri, iyi aralıklarla bol güneşli, bol humuslu yeni toprakla dikin…
    Umarım bu bilgiler işinize yarar,
    Saygılarımla.
    MP.

    Cevapla
  3. bora

    Ocak 8, 2007 ile 9:57 am

    bilgiler için gerçekten teşekkürler biz kullanım yerleri,işlevselliği için bir araştırma yapıyoruz lupinus littolares hakkında bizi bilgilendirirseniz çok memnun olurum .şimidden teşekkür ederim

    Cevapla
  4. Bahcevan

    Ocak 8, 2007 ile 5:08 pm

    Lupinus littoralis, yani sahil Lupinusu… Fabaceae (baklagiller) ailesinden.
    Her sene yerinde çıkan 50 cm, 1 mt. yükselebilen mevsimlik, çiçekli bitki.
    İlkbahar’da açıyor.

    Lupinus L.

    Doğada, Carex macrocephala, Poa macrantha, Glehnia leicarpa, ve
    Polygonum paronychia bitkileriyle beraber yetişir.
    Süzek, kumlu su tutmayan adi topraklara bayılır, rutubetli kış ortamlarını ve gölgeyi sevmezmiş.
    Yazın susuzluğa ve topraktaki yüksek asit miktarlarına da dayanıklı,
    aşırı rüzgarlardan, tuzdan etkilenmezmiş.

    Lupinus littoralis üretimi bir tek tohumdan yapılabiliyor.
    Temmuz, ağustos aylarında kahverengileşen bu tohumları topladıktan sonra ilk baharda dikmeniz gerekiyor.
    Alınan tohumlar temizlenip serin % 40 nemli ortamda (buzdolabı) saklanabiliyor.
    İlkbaharda tohumları kaynar sulu kapta 24 saat bekletip dikin, camlı seralara bir iki haftaya bitki gelişebiliyor, dikime uygun gördüğünüzde güneşli uygun bir yere dikim yapmanız lazım.
    Bitki köklü halde sökülemiyor, çünkü sökünce tutmuyor.
    Yerinde zamanla kolonileşen bu bitki yukarki konuda sözünü ettiğim toprak için yararlı besinler oluşturuyor.
    Tepesi oramdaki zehirli maddeleri emebildiği için gövde ve tohumlar yenmiyor.
    Yendiği zaman depresyon, kalp atışında yavaşlama ve uykusuzluğa yol açıyormuş.
    Bir tek 1 metreye kadar uzayan kök insanlara faydalıymış.
    Oda çiğ olmamak kaydıyla!. Pişince tatlı patates gibiymiş, denemedim,
    benden söylemesi…
    Saygılarımla.
    MP.

    Cevapla
  5. bora

    Ocak 20, 2007 ile 9:52 am

    ilginiz ve bilginiz için çok teşekkür ederim çalışmalarınızda başarılar dilerim

    Cevapla
  6. elif

    Ekim 9, 2007 ile 1:11 pm

    upinuslarin en zengin element saglayaci cesiti hangisidir?
    tesekkurlerimle..

    Cevapla
  7. Bahcevan

    Ekim 11, 2007 ile 8:09 pm

    Hepsi…

    Cevapla

Bir cevap yazın Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Birincil kenar çubuğu

MURAT PİLEVNELİ Hakkında

Murat Pilevneli Hakkında

Arşiv

  • Mayıs 2010
  • Mart 2008
  • Ocak 2008
  • Aralık 2007
  • Kasım 2007
  • Ekim 2007
  • Eylül 2007
  • Ağustos 2007
  • Temmuz 2007
  • Haziran 2007
  • Mayıs 2007
  • Nisan 2007
  • Mart 2007
  • Şubat 2007
  • Ocak 2007
  • Aralık 2006
  • Kasım 2006
  • Ekim 2006
  • Eylül 2006
  • Ağustos 2006
  • Temmuz 2006
  • Haziran 2006
  • Mayıs 2006
  • Nisan 2006
  • Aralık 2003
  • Kasım 2003
  • Ağustos 2003
  • Temmuz 2003
  • Haziran 2003
  • Mayıs 2003
  • Nisan 2003
  • Mart 2003
  • Şubat 2003
  • Ocak 2003
  • Haziran 2002
  • Nisan 2002
  • Şubat 2002
  • Haziran 2001
  • Mart 2001
  • Şubat 2001
  • Kasım 2000
  • Ocak 2000
  • Aralık 1999
  • Kasım 1999
  • Ekim 1999
  • Eylül 1999
  • Haziran 1999
  • Mayıs 1999
  • Nisan 1999
  • Mart 1999
  • Şubat 1999
  • Ocak 1999
  • Aralık 1998
  • Kasım 1998
  • Ekim 1998
  • Eylül 1998
  • Ağustos 1998
  • Temmuz 1998
  • Haziran 1998
  • Mayıs 1998
  • Nisan 1998
  • Mart 1998
  • Mayıs 1997

COPYRIGHT © 2023 · Murat Pilevneli