İlkbahar sonlarına ve yaz başlarına doğru sokakta çiçek satanların favorisi Leylaktır.
Anavatanı Trakya-Balkanlar, ayrıca Uzakdoğu’da Çin olan mükemmel kokulu bu bitki (Syringa vulgaris, Oleaceae yani zeytingiller ailesinden), bizi etkilediği gibi kelebekleri de bahçemize çeker.
Leylakların bakımı çok kolaydır. Ufak bir ağaççık ya da çalı şeklinde, katmerli olabilir. Bilinen 100 değişik türü vardır. Bahçeniz’de bol güneşli alanlara, çiçeklerin veya bodur ağaçların hemen arkasına dikebileceğiniz gibi leylakları yan yana ekerek muhteşem bir çit yapabilirsiniz. Bu çitler aynı zamanda bitkileriniz ve sizin için iyi birer rüzgar kesici görevi görebilirler. Artık taponlaşan ligustrum çitlerinden sıkılanlara (başta ben) değişik bir seçenek olabilir.
Çoğu insanın bildiğinin aksine bu bitkinin budanması, çiçekler geçtikten sonra (haziran ayında) hemen çiçek altındaki birinci yaprak bitiminden kesilerek yapılır. Böylece bir dahaki seneye daha çok çiçek açması sağlanmış olur. Unutmamalısınız ki şu anda çiçek açmakta olan bütün bitkiler çiçeği açtıktan sonra budanır. Sakın önceden çiçek tomurcuklarını kesmeyin.
Türkiye de çoğu iklimde yaşayabiliyor, kışın -20,30 derecelerde bile bozulmuyor. Nadiren aşırı rutubetten külleme hastalığına yakalanabiliyor. Güneşli bir yere dikeceğiniz leylak, toprakta kireci (beyaz topraklar) sever. Çiçekleri katmerli, yalınkat, mor, beyaz, pembe, alacalı ve krem renginde olabilen bu bitkiyi ister kökten ayırıp, ister çelikleme yöntemi ile yetiştirebilirsiniz. Kökten ayırma, çalı şeklindeki bitkinin kökünden çıkan parçayı ayırma, çelikleme ise dalı kesip köklendirme tozuna batırarak yetiştirme yönteminin adıdır. Köklendirme biraz zor, ama zevklidir.
Tohumdan da bu bitki üretilebiliyor , resimde tohumlar görülebilir. Yine de uğraşmak istemiyorsanız, hazır yetişmiş olan fideleri piyasadan alabilirsiniz.
Haftada bir sulamanız yeterli olacaktır. Leylak çok su isteyen bir bitki değildir. Susuzluğa dayanabildiği için otobanlarda , parklarda bolca kullanılabilir.
İplik ya da kumaş boyama tekniklerinde yapraklar kahverengi ya da yeşil, dallar ise sarı rengi verebiliyormuş.
Murat Pilevneli.
merhaba Murat bey,
Leylak yetiştirmek istiyorum ancak bir kaç kişiden Adana’da sorun yaşadığına dair çok da net olmayan duyumlar aldım.Sıcak ve kireçli toprağı seviyormuş, bu şehrimize çok uygun.Yazınızda küllenmeden bahsetmişsiniz.Burada Oya ağaçları ve güllerde de küllenme çok oluyor, belki bu sorunu kastediyor olabilirler.Ki ilaçlamayla Oya’daki sorunu halledebiliyorum, bu durumda leylakları da yetiştirebilirim belki.Ne dersiniz?
Teşekkürler,
Leylak zannediyorum ki sizin orada yetişebilir.
Oya ve güller az güneşten ve havadaki rutubetten külleme hastalığına yakalanabiliyor. Yerlerini değiştirebilirseniz sorun azalabilir.(Güller, Oya ağaçları yapraksız dönemde sökülüp taşınabiliyor, kök hormonu verip güneşli yere dikebilirsiniz. Tepesinide biraz budayın, kolay adapte olabilir.)
Leylak tam güneşe dikilirse sorun çıkartmaz.
Teşekkür ederim.Saksısını değiştirmek istediğim bir oya vardı, korkuyordum, şimdi yapraksız dönemde değiştireyim o zaman.
leylak çeşitlerini almak istiyorum ama birtürlü satılan yeri bulamadım yardımcı olursanız sevinirim
En bol çeşit Leylak İstanbulda Demir Seracılıkta var. Tel.216.4223103
http://www.demirarboretum.com/
Iyi günler Murat Bey,
ben Avusturya’da yasiyorum. Gecen sene üzerinde cicegi de olan bir leylak fidani aldim. Cok büyük bir saksi icinde sadece sabah günesi alan bir yere koydum. Gecen seneki cicekler gectikten sonra alttan kestim. Bu sene ise bol bol yaprak verdi, fakat tek bir cicek bile yok üzerinde. Sebebi ne olabilir acaba? Buradaki bazi kisilerden bazi leylak bitkilerinin kolay kolay acmadigini duymustum ama, ben TR’den böyle bir sorun bilmedigim ve üzerinde de cicegi olan bir bitki aldigim icin ümitliydim.
Bana bir yol gösterebilirseniz mütessekkir olacagim.
Simdiden tesekkürler.
Derin budandigi icin acmamis olabilir, yada golgede kaldigi icin. Bu sene budamayin seneye iyi acar.
merhaba degerli buyugum sorum benımn ıkı morleylak agcaım var boyu 2 mt olmasına ragmen cıcek acmıyor vede yaprakları kararıp burusuyor sonrda curuyor ne yapmalıyım sımdıden tesekkur ederım mail atarsanız sevınırım
Engin Bey, sizin leylak gölgede kalıyorsa açmaz, gölge ve aşırı sulama bu söylediklerinize sebep olabilir.
Güneşli bir yerdeyse bir çeşit mantar hastalığına yakalanmıştır, ziraat mühendislerine ya da tarım il müdürlüğüne danışıp uygun ilaçlama yapabilirsiniz.
Merhaba Murat Bey
Annemin sağlığında çok sevdiği bit çiçekti leylak. Tesadüfen annemi defnettiğimiz mezarın başucunda bir leylak ağacı var. 2 senedir bahar aylarında çiçekler tomurcuklanıyor, bazıları küçük küçük açıyor fakat şimdiye kadar tam sağlıklı açtığını görmedim. Genelde ağaç biraz sağlıksız gözüküyor. Ağacı canlandırma için ne yapabilirim. Bir tavsiyeniz olursa sevinirim. Bu arada ağaç bol güneş alıyor.
Soner Bey, Basiniz sagolsun, leylak belkide cok susuz kaliyor, sulama artirilabilirse bence duzelir. Dibi cimmi, duz topraksa nem kaybi olabilir, ya cakil dokun, ya da cayir cimi yetistirin, cayir cimi kaliteli cimler gibi cok su istemez, yabani ciceklerde acabilir, topraginida rutubetli tutar.
Kisin yagmurlar baslamadan mevcut topraga guvercin gubreli(kirec icin) yeni toprak ilava edebilirsiniz. Cicek actirmak icin ilkbahar onceside potasyumlu sivi gul gubresi verebilirseniz iyi acar. Aklima bunlardan baska birsey gelmiyor, kusuruma bakmayin.