Dünyanın en güzel çiçeklerinden biri orkide. Üstelik yetiştirmesi de sanıldığının aksine çok kolay. Tabii, bazı püf noktalarına dikkat etmek şartıyla..
Yetmişli ve seksenli yıllarda en dandik mücevherle bile kadınları etkiledi, minimalizmle doruk noktasına ulaştı. O kadar çok kullanıldı ki, bence yüzü eskidi.
Evet, bu sözünü ettiğim bitki orkideden başkası değil. Anavatanı Uzakdoğu olan orkide, yaklaşık 750 tür ve 20 bin çeşidiyle dev bir aileye sahip. Bizde de güneyde doğada en gırgır şekli yetişiyor. Pijama giymiş gibi ince uzun ve şapkalı (Şimdi tam zamanı).
Orkideler Amerikalıların hastalıklarından biri. Delirmiş gibi tüketiyorlar. Çiçek geçince kaldırıp atıyorlar. Halbuki uğraşılsa her sene gelişerek daha çok açabiliyor. Bakımı zor zannediyorsunuz ama çok kolay. Öyle yeşil parmak olmanıza da gerek yok. En kara parmaklı bile bu işi becerebilir. Alın işte orkidenin püf noktaları:
- Asla güneşte bırakmayın. Eğrelti otları gibi süzülmüş, perdelenmiş ışık isterler. Güneşte kalan orkide ölür.
- Musluktan doldurduğunuz suyu vermeyin. Bir gece önce suyu bir kaba koyup klorun geçmesini bekleyin ya da yağmur suyu kullanın.
- Sulama sonrası saksı dibinde su bırakmayın, dökün.
- Çiçeklerin açması bitince orkideler beş ay dinlenmek ister. Bu dönemde sulamalar arasında birkaç gün kuru bırakın. (İlgi göstermeyin!)
- Orkideler gübre sevmez. Ya özel kendi sıvı gübresini bulup alın ya da potasyumlu gül gübresini yarım dozaj azaltarak verin. Koyun, keçi, at gübresini unutun.
- Gübre çiçekliyken iki haftada bir, dinlenirken ayda bir verilebilir.
- Orkideler yapışık toprak sevmez. Saksı değiştirirken perlit taş, kömür parçası, odun kabukları, kumla toprağı zenginleştirin ki toprakta hava dolaşsın.
- Şıklık olsun, zengin dursun diye saksı değiştirmeyin. Aldığınız minicik saksısı iki sene yeter. Sonra azıcık büyüğünü alıp dikin.
- Orkidelerin bulunduğu mekanı bitkinin sağlığı için havalandırın. Aslında hava size de iyi gelebilir!
- Orkideler hiçbir zaman beklendiği gibi kokmaz. Hatta en güzelleri çürük et gibi kokar. Şimdi niye arada bir havalandırın dediğimi anladınız mı?
Orkidelerin üretimi de çok kolay. Soğanlı türlerde (Cymbidium) saksı değiştirirken yeni çıkmış soğanları ayırın. Dendrobium ve Epidendrum türlerde yeni sürgün dalları en az bir tomurcuklu olmak kaydıyla 7-10 santimde bir kesip toprağa yatay koyun. Öylece köklenecektir. Bir de kurdela gibi havadan kök atanlar var ki onları yavruları havada görünce kopartıp dikin. Orkidelerin fiyatı toptancılarda 15 – 20 milyondan başlayıp 40 milyona kadar çıkıyor. Sizin çiçekçilerinizde kaç para bilmem ama semtten semte, adamların insafına göre değiştiğini biliyorum. Pazarlık size kalmış. Ne de olsa toptan fiyatını biliyorsunuz.
Not: Geçen haftaki cycasların fiyatı yanlış yazılmış. Cycasların fiyatı 8 milyon ile 3 milyar lira arasında değişiyor.
Faydalı kitaplar: Orkide bu kadar az anlatılamaz. Konuyla ilgileniyorsanız Henry Jaworski’nin yazdığı “An Indoor Gardening Guide Orchids Simplified” adlı kitabı tavsiye ederim. Başka kitaplar da var;
- Home Orchid Growing
- Orchids As House Plants
- Orchid Growing Basics
- Simon and Schuster’s Guide to Orchids
- Ortho’s All About Orchids…
Murat Pilevneli
Arastırmalarınız cok hosuma gitti,basarılarınızın devamını dilerim yalnız cymbidium da 7cm de bir dalların kesilmesini anlıyamadım yapraklarmı yoksa tomurcukları tasıyan hambe floral mi kesiliyor acıkarsanız cok sevinirim.
Gönülden Saygı ve Sevgilerimle
Fuat Fehmi Bilgen
Fuat Bey, Merhaba.
Yazımda bir eksiklik olmuş, sayenizde düzeltiyorum, teşekkür ederim. Cymbidium ayırmayla üretilirken, Dendrobium ve Epidendrum Orkidelerinin o seneki sürgün dalları üretim için 30 cm kesiliyormuş. Bu dallar tekrar 7-10 cm. kısaltılıp (en az bir tomurcuklu olanları) rutubetli yosunlu karışım yüzeyine yatık bırakılıyormuş.
Gölgeli, rutubetli ortamlarda filizlendikten sonra tek tek saksılanıp geliştiriliyormuş.
Eksiklik için özür dilerim.
Saygılarımla.
MP
Merhaba Murat bey size danışmak istediğim bir şey var. PHALAENOPSIS türü bir orkideyi nasıl çogaltabilirim. Bu konuda beni bilğilendirirseniz çok sevinirim ayrıca türkçe bir kaynak bulabilirmiyim. Şimdiden teşekkür ederim. Sayğılarımla
Merhaba,
PHALAENOPSIS orkidesi çiçekli daldan üretilebildiği gibi en kolay esas bitkiyi ikiye ayırmakla gelişebiliyor. Daldan üretim biraz zahmetli. İlk çiçeği açan dal kesilip temizlenip (çamaşır sulu özel karışımla 5 dakka yıkanıp dipler diş fırçasıyla temizleniyor) dikiliyor. Kesilecek dallar ne genç ne çok yaşlı olmayacak,karmaşık iş, ben yapamam…
Siz en kolayı ana bitkiyi, çiçekler geçtikten sonra ortadan ikiye kesin, her bölümde en az bir yaprak ve dipte köklü kısım mutlaka olsun.
Bildiğiniz özel orkide toprağına (su tutmayan karışım) parçaları dikip genel bakıma devam edin. Bol ışıklı bir yerde, güneşsiz, haftada bir dinlenmiş suyla sulayıp süzün, sakın kökte su kalmasın, arada da bitkiyi biraz fısfıs aletiyle nemlendirin.
Korkmayın kesilen parçalara birşey olmaz, kısa sürede fıstık gibi iki orkideniz olur.
Türkçe yayınlara gelirsek hiç bir fikrim yok, özür dilerim.
Bitkilerle ilgili takıldığınız konular olursa bana yazın, cevaplarım.
Saygılarımla.
MP.
cevabınız için teşekkür ederim. Bitkiyi nasıl ortasından keseceğim; mesala diklemesine ortadan kessem olur mu.?
Bir başka sorum da şu türkiyede diğer orkide türlerinden bulabilirmiyim ve nereden bulabilirim.
teşekkürler sayğılar
antoryumlarımın yaprak uçları sarı lekeler oluştu ne yapayım sitene bayıldım harika seni özlersem artık sitendeki resmine bakabilirim neşeli mutlu günler dilerimm
Oleeeeey, Sayın Levon Ağbim’de beni bulmuş,
Hoş geldin, sefa getirdin.
Anthuriumların için acaba saksımı küçük geliyor? Yaşlı mı? Bu arkadaşlar havalı dev saksıları sevmezler.Çiçek açtırmak için mümkün olduğunca küçük kalsın.
Bitki suya bayılır, su kabında daimi su var değilmi?
Güneş, ışık ne durumda?
Bol ışık sever, birazda güneş.
Çiçek açtırmak içinde Compo firmasının Guano sıvı gübresini al, bu en iyisi.
En kısa sürede görüşmek dileklerimle.
MP.
sitenizi bulduğuma çok sevindim. yıllarca kesip sakladığım yazılarınız içinden çıkılmaz şekilde dağılmıştı. hepsini birarada internette bulmak çok güzel. benim sorum da Oğuzhanınkine benzer. orkidelerin kökünü de mi ortadan keseceğiz?
Bir de saksıda calla lily yetiştirmek mümkün mü? mümkünse nasıl?
mutlu günler
Aynen öyle, kök kısmını ortadan ikiye bölüp çoğaltıyorsunuz.
Calla lily (gelin çiçeği) saksıda yetişebiliyor. Soğanı iki üç kat derine yerleştirin. Sulayın, toprak ilkbahara kadar normal sulansın. Bol güneşli camekanlı bir yerde ilkbahara kadar saklayın, ısıtma varsa daha önce gelişecek.
Havalar ısınınca güneşin altına koyun, bol sulayın.
Calla için geçerli, sulama kabında hep su olsun.
Bu sene açmazsa, seneye çok açar.
Şimdiden uyarayım, temmuz aylarında yapraklar yok olacak, korkmayın, yaşamı böyledir.
Beyaz calla dışında renkli türler de var. Onlarıda değerlendirebilirsiniz.
Saygılarımla.
Murat Pilevneli.
iyi akşamlar ben İSMEK in BAHÇEVAN KURSUNA gidiyorum.Bu
gün bir arkadaşımız bizler için ORKİDE TOHUMU getirdi
ne tesedüftür ki Milliyet Vitrinden LUPİNUS gübre yerine
bitki sayfasını görmek için girmiştim orkide ile ilgili yazınızı görünce sevinçten çığlık atmamak için kendimi zor
tuttum. Tohumlar kurutulmuş Barbunya misali. sorum şu;
acaba bu tohumlardan gerçekten orkide çimlendirip fide elde etmek mümküm mü hangi toprağı sever,nasıl bir yol izlemem gerekir bilgilendirirseniz çok memnun olurum. Şimdiden çok teşekkürler..
başarılar
iyi akşamlar
MUAZZEZ CALISKAN
çok teşekkürler. bu çiçeklerden yetiştirmeyi uzun zamandır istiyordum. umarım başarılı olurum.
mutlu günler
Orkideyi tohumdan yetiştirmek cam güzeli yetiştirmeye benzemez, ilk çiçeğin 4-5 sene sonra açacağını kabul ediyorsanız işiniz var …
Orkide toprağı steril toprak, çam kabuğu, kömür, yosun karışımıyla hazırlanıyor. İlk başta hastalıklı olmaması gerekiyor.
Bitki çok yavaş gelişecek, gelişirken bir sürü hastalık olacak, böceklenecek!… Havalandırma, sulama, toprak hep sorun olacak.
Bunları yapmaya eminmisiniz?
Dilerseniz sizin için araştırırım.
Ben bu tip işleri pratik bulmuyorum, denemiyorum…
Birde, aldığınız ne tip bir orkide, türü sorun, uğraşıp uğraşıp birşey ifade etmeyen orkide içinde uğraşmayalım!…
Özür dilerim, bu iş hiç kolay değil.
Saygılarımla.
MP.
Orkidelerle ilgili pek birşey bildiğinizi düşünmüyorum sanki internetten çeşitli yerlerden bulup koymuş gibi.Örneğin phalaenopsis asla ama asla ikiye kesilmez bitki ölür.Tek gövdelidir ikiye ayrılırsa ölür.Bu bahsettiğiniz olay daha çok gövdeli olan orkideler için geçerlidir.Ve ayırmak için zamanı vardır.Ayrıca başka yazınızda böceklerle beraber doğayla içi içe olmayı önermemiştiniz buda çok saçma eğer bir kişi doğayı sevecekse herşeyine katlanmalı.O çok sevdiğimiz çiçekler,bitkiler böcekler olmazsa çoğalamazlar.Hiç ağustos böceksiz yaz düşünebilirmisiniz?Bu yaklaşımınızı bitkileri sadece süs olarak ve gösteriş amaçlı bakan insan mantığı algıladım yinede başarılar.Sitenizi beğendim!
Ali Bey, merhaba.
Orkide üstadı olmadığım doğru, verdiğiniz bilgi için teşekkür ederim.
Eskiden birisi de hangi kitabı tercüme ettiğimi sormuştu.
Bitkileri süs, gösteriş diye görsem, bu kadar yazıyı neden yazdım, bu siteyi de sizce neden hazırladım o zaman?
Siz biraz yazıları inceleyin belki fikriniz değişir.
Saygılarımla.
MP
Merhaba,
Sterliçe çiçeği nasıl yetiştirilir ?
yetiştirebilmek için fidesini nereden bulabilirim?
bilgilendirirseniz çok sevinirim.
teşekkürler,
gül
Fideler guney sehirlerindeki seralarda var.
bitki bilgi icin http://bahcevan.com/?p=85
Merhaba sitenizi ilk defa ziyaret ediyorum çok beğendim şu ara orkideler hakkında bişeyler öğrenmeye çalışıyorum ve kendi çapımda birkaç araştırma yapmaya çalışıyorum. ben ziraat müh. liğinde okuyorum ve bu sene son sınıftayım. kısmetse mezun olucam. orkideyede bu sene merak sardım ve mezun olduğumda ilk bi kaç sene değil belki ama sonrasında orkide yetiştiriciliği yapmak istiyorum. şuanda pek bilgim yok öncelikle orkide yetiştiriciliğine tam anlamıyla hakim olmalıyım çünkü bu seviyedeki bi insan için ailemden destek olmadan ciddi yatırımlar yapmayı düşünüyorum ve hiçbir hata yapmamam gerekiyo. sizin sayenizdede bişeyler öğreniceğimi düşündüm. yazılarınızdan okuduğum kadarıyla tohumdan yetiştiricilik oldukça zor. sanırım çiçek soğanı bulmam gerekiyo peki bana önerebileceğiniz bi tür varmı? yada başlangıç için beni zorlamıycak herhangi bir tür?
Burcu Hanım, yapı marketlerinde satılan türler yetiştirmeniz için en kolay olanlar.
Bence bir orkide fidanlığında çalışmanız gerekiyor. Bu konu sonsuz sabır ve çok emek istiyor.
Bizdeki seraları bilemiyorum. Toptan bitki satan iç mekan fidanlıklarına danışın. Ya da yurt dışındaki fidanlıklarla irtibata geçin. Hollanda bu işin en iyi yeri.
İngilterede, Amerikada zaman zaman kurslarda var.
http://www.rhs.org.uk/index.htm bu çok önemli bir grup, sayfalarından takip edebilirsiniz.
Botanik bahçe kurma çalışmalarıma ihtiyaç olan soğanlardan ilgilenen arkadaşlar gönderebilirmi.
Murat bey sizde ilgilenirseniz memnun olurum.saygılarımla
Merhabalar biz de anneme bir orkide aldık ancak pek çok çiçeği yetiştirmemize rağmen orkide de başarılı olamadık. Sanırım evde çok çiçek olduğundan ona uygun yer veremedik. Tomurcukları açmadan büzüşüp döküldü şimdi de köklerindeki hayat belirtisi sanırım kayboldu yani kökleri kurudu, yaprakları yeşil ama yere düşmüş vaziyette. Eşimde bana bir orkide almış annemin evi kaloriferden sıcak olurken benim evimde tamamen güneşi içeri alacak şekilde bol camlı. Çiçeğimin akibetinden korkuyorum. Havalar iyice ısınınca ne yapmalıyım evin iç tarafları uygun mu? Bir de eşim geçen hafta Taylant’tan orkideler getirmiş bunlar görünüm olarak daha farkı. Bunları nasıl dikip bakmalıyım? Ayrıca şişede de orkideler getirmiş. Şişelerin ağzı kapalı içinde jel gibi az bir sıvı var. Bu bitkiler şişede büyüyünce şişeyi kırmak gerekiyormuş. Ancak biz, yolcuk sırasında bitkiler sıvıdan yukarıya çıktığından düzeltmek için şişeyi açıp tekrar kapattık. Şişeyi açtığımız için mi yoksa sonradan hep kapalı tuttuğumuzdan mı bilemiyorum sıvının üstü küf gibi tuhaf oldu. Ne yapmalıyız şişenin ağzı açık mı kalmalı kapalı mı? Bir de bu bitkiye nasıl bakacağız? Nasıl ortam sever? Sonra orkide toprağına mı dikeceğiz? Kısacası hiçbir şey bilmiyoruz eşim heves etmiş almış bu güzellikleri inşallah yardımlarınızla biz de büyütebileceğiz. Teşekkürler.
Nese Hanim, Orkideler hakkinda yanlis bilgi vermek istemiyorum, bence bu yorumunuzu http://www.agaclar.net/
forumlarindaki orkide konularina yazin, en dogru cevaplari oradan alabilirsiniz, kusuruma bakmayin…
merhaba:(
suan aglamak uzereyim sinirlerim bozuk cunku sanirim orkidemi burda yazdiginiz gibi cogaltmak istedim. ama orkidemi saksidan cikarkinca sok gecirdim. cunku bu orkide bu kadar nasil yasamis bilmiyorum cunku kokleri curumus elleyince elimde kaldi hepsi simdi size bi sorum var dediginiz gibi ortadan ikiye kesip diktim ama dedigim gibi hic kok yokdu dikerken cunku butun kokleri yumusacik olmus resmen elimde kaldilar kopdular. bu orkideme(phalaenopsis) uzerine bi bardak su icmem lazim sanirim. uff yaa seytan isi gucu yok ugrasti benimle nerden aklima geldiyse cogaltayim derken simdi orkidemden olucam sanirim. neyse bana vericeniz bi akil varsa bekliyorum heyecanla vede ogrendim artik orkideye nasil bakilir tesekkurler cok saolun:((((
Gecmis olsun, belki tutar, bence yeni almaniz gerekebilir.
Cok sulamayi artik.
Merhaba Murat bey:Tabiat tüm canlıların yaşam kaynağıdır.Tabiatın devemlılığına ve sürdürüle bilir oluşumunun ana unsurlarından birisi olan çiçeklere verdiğiniz önemden dolayı sizi tebrik eder başarılarınızın devamını dilerim.
Biz beş kafadar yaklaşık beş yıldır yaz, kış, dört mevsi her pazar rutin olarak G.Antep bölgesindeki çiçekleri tanımaya çalışıyoruz.Bu çalışmamızı görüntülü ve fotoğraflama ile kayıt altına almaya çalışıyoruz.Çalışmamızı halen sürdürmekteyiz.Buçalışmamızla ilğili öneri ve yönlendirmeni bekliyoruz.
Ahmet Mengüç.
Ahmet Bey, vaktiniz varsa bir blog acin, dilediginiz gibi fotograflarinizi sergileyin, konular hakkinda eglenceli yazilar yazin.
Ilgilenenler icin onemli kaynak olabilir…
nedense bu arkadasimizin fotografcilik hobisi benimde ilgi alanima girdi birden, aslinda fena fikir degil belki hic fark edilmemis bir tur bulur kendi ismini koyarsin. benim bir arkadasim vardi su aralar docent olmustur sanirim, 3 yil once yrd.docentti. yalanci akrepler uzerine bir arastirma yaparken iki farkli tur bulmustu. birinme yalakalik olsun diye hocasinin ismini koymus 🙂 simdide turkiyede yalanci akrepler katagorisinde tek otorite sanirim. kimbilir belki cicege mengücsüs veya ahmetüsküs ismini verirsin:)
saygilarimla dipl.kim. E.Karadeniz
neşe akyüz dikkatine
orkideler tropik iklimde ve ağaç kabuklarının arasında doğal olarak yetişir.
orkideyi değerli kılan etmenlerden biride budur.
hatta taşıdığı anlamda burda gizlidir. tropik olmayan iklimlerde çok narindirler.hediye edilen kişiye narin ve güzel demenin diğer yoludur.
Orkideler ciddi anlamda estetik bitkiler. Bu bitkiyi almadan evvel hakkında biraz bilgi birikimine sahip olursanız, öldüğünde üzülmek yerine güzelleştikçe tadını çıkartırsınız. Sevgilerle…