Daimi yeşil yapraklı bitkiler bahçelerin, balkonların hatta saksı bitkilerinin temel taşıdır. Pek
çoğumuz fazla uğraşmamak ve uzun dönem yeşili görebilmek için bu tip bitkilere sahip oluyoruz. Oysa çalılardan kamelyalar da daimi yeşil ama bu özelliğinin yanı sıra mükemmel
çiçek de açıyorlar.
Doğada esas bulunan kamelya Uzakdoğu’da yetişen Camelia Japonica‘dır. Sonradan bu bitkiden laboratuarlarda otuza yakın tür geliştirilmiştir. Yalın kat, katmerli, beyaz, pembe, kırmızı, karışık renkli örnekleri de vardır. Kamelyanın tomurcuklan da çiçekler kadar ilginçtir, kocaman!
NASIL BİR ORTAM? Kamelya yarı gölgeli özellikle sabah güneşi almayan, poyraza kapalı ortamlarda iyi gelişebiliyor. Yazın fazla sıcak, kurak olmayan, rutubetli, özellikle ormansı asitli topraklarda yetişiyor.
SULAMA ŞEKLİ Bitkinin sulanma şekli de çok önemli. Sabah erken saatlerde ya da akşam güneş battıktan sonra tüm bitki ıslatılarak yağmurlama şeklinde sulanmalıdır (her gün değil!).
BAKIM 4 cm. ile 15 cm. arasında değişen büyüklükte açan çiçekler, açmadan önce, eğer üst gövde kuru kalırsa tomurcuklarda böceklenme oluşuyor ya da yapışkan hastalık oluyor. Bu da çiçeklerin yarım açarak dökülmesine sebep oluyor. Ayrıca bu dökülmenin sebebi besin ihtiyacından da olabilir.
Kamelyalara her sene ilkbaharda potasyum ve özellikle demir bazlı gübreler verilmesi gerekiyor. Açelyalar için satılan kestane toprakları, özel torflar kamelyalar için de kullanılabilir (kamelyalar, gardenyalar, manolyalar, açelyalar, ortancalar, begonyalar hep aynı tip toprağı severler). Eğer zemin toprağınız kireçli ve ya killiyse biraz uğraşmanız lazım. Toprağa bol yaprak çürüğü, çam iğneleri, kum kükürt, gazete kâğıdı karıştırmanız gerekiyor.
Kamelyaları renkleriyle doğru kullanırsanız eğer, ligustrum çiti gibi temiz görünümlü tipik bitki duvarı elde edebilirsiniz. Çit işinin püf noktası doğru zaman budamada! Kamelyalar çiçekleri geçtikten sonra budanır (fazla gerekmiyorsa da budanmaz). Kesilen dalları asla atmayın. Köklendirme tozuna batırıp ufak bir saksıya dikin, yeni fideleriniz olsun.
KAMELYA VE PEYZAJ Bahçedeki kamelyaları ilkbaharda açan kardelen soğanlarıyla, nergislerle ya da açelyalarla zenginleştirebilirsiniz. Kamelyaları yapraklı zamanında, yazın açan küpe çiçeklerine, her türlü bitki bordürlerine arka plan oluşturmak için kullanabilirsiniz. Kamelyalarla aynı tip toprağı ve ortamı seven Japon akçaağaçlarından “Acer Palmatum Senkaki“yi özellikle yaprak rengi ve kışın kızılcıklar gibi renk alan üst gövdesi için yan yana dikmenizi tavsiye ederim.
OSMANLİ MİMARİSİNDE… Ülkemizde son dönem Osmanlı yapılarında pek çok kamelya görebilirsiniz. Dolmabahçe Sarayı’nda, Maslak Kasırları’nda, Orman fakültelerinde, Yıldız Parkı’nda pek çok örneği var. Özellikle Maslak Kasırları’ndaki 2.Abdülhamit’in diktirdiği cam seradaki kamelyaları gidip görün. Dev gibi olmuş cycas palmiyesi de şaşırtıcı.
SON BİR UYARI İthal bitki satan seralarda, değişik türlerini bu zamanda çiçekliyken seçip alın. Ne tip istediğinize görerek karar verin. Beyaz diye aldığınız seneye kırmızı çıkmasın!
Murat Pilevneli.