20.yy Modern Mimari Dönemi mobilyaları 1940-50’li yıllarda popüler oldu. Çoğu çok rahat tasarımlar değildi, sağlam, sade ama estetiklerdi. Son 10 senedir dünyada bu mobilyalar, minimalizm tekrar moda oldu, sadelik ve tasarıma olan ilgi devleşerek büyüyor.
Genel görüşe göre, bunlar ofis mobilyası, ama şimdi koleksiyonerler o dönemden orjinal modern mobilyaları topluyor. Fiyatlarda uçuşuyor. Önemli yabancı müzayede şirketleri sadece bu dönemden mobilyaların satıldığı müzayedeler yapıp, rekorlar kırıyorlar. Artık kimse zenginlik simgesi çıt kırıldım varaklı Fransız mobilyası toplamak istemiyor, rahatlık ve modern tasarım ağır basıyor.
İşte size dünyada bugünlerde en pirim yapan üç koltuk. Türkiye’de bu konu pek bilinmediği için, eskicilerde, antikacılarda makul fiyatlara bulursanız kaçırmayın. Taklit üretimlere dikkat edin, orjinallerin altlarında damga, yazı, etiketler var, etiketlerden üretim senesini anlayabilirsiniz.
İstanbul’da orjinal 20.yy modern mobilyalarını ve günümüz tasarımlarını, yeni seri üretimleriyle Mozaik firması getiriyor. Görmediyseniz, modern mobilyalar hoşunuza giderse gidip görün, müze gibi bir yer. Müthiş bahçe mobilyaları’da girişte, bahçede açık alanda sergileniyor. Fiyatlar piyasadaki taklitler gibi ucuz değil, hepsi orjinal – imzalı, ama benim sözünü ettiklerim orada göreceklerinizin çok eski ve kullanılmış olanları.
Ludwig Mies van der Rohe (1886-1969) çok önemli Alman mimardır. Mimari yanıda modern mobilyalarda tasarlamıştır. Resimde gördüğünüz deri koltuk ve pufu onun eseri olup, 1929 senesinde Barsolona Dünya Fuarı, Almanya pavyonu için üretiliştir. Bu seneyi göz önünde bulundurursanız, ne denli önemli bir tasarımcı olduğu ortaya çıkabilir. (Yeri gelmişken, bende 7 sene önceki Almanyadaki Hannover Expo 2000 Dünya Fuarı Türkiye pavyonunun iç mekan bitki düzenlemesini yapmıştım, dikkat çekeci bir iş olmuştu…)
İyide bu koltuklarla bahçe konularının ne alakası var demeyin. Alt resimdeki plastik bahçe koltuğu ya da sandalyesi diyelim, görünce çok mutlu oldum. Sizede bildirmek istedim. Alman Dirk Winkel bilinen modeli plastikten döktürüp iç içe geçip fazla yer kaplamayan bahçe mobilyası şeklinde tasarlamış. Bayıldım, üretim biraz vakit alacakmış ama etrafta gördüğüm beyaz plastiklerin pabucunu dama atacaklar gibi gözüküyor.
Charles Eames (1907-1978) modern tasarımcıların en önemlisidir. Mobilyaları ergonomik ve rahattır. Yaşadığı süre içerisinde pek çok tasarım, mimari işler ve film üretmiştir. Eşi Ray Eames‘de onun kadar ünlüdür. Beraber hazırladıkları projeler dışında soyut desenli kumaş tasarımlarıyla öne çıkmaktadır. Alt resimdeki gördüğünüz 1956 senesi tasarımı, Eames Lounge Chair ve pufu Charles Eames’in bilinen en önemli eseridir. Bence tam Baba koltuğu. Saatlerce üzerinden kalkmadan gazete, kitap okuyup, televizyon seyredip dinlenebilirsiniz. Dirk Winkel bu koltuğuda plastikten döktürmüş…
Charles- Edouard Jeanneret (1887-1965) Le Corbusier ismiyle tanınır. Mimarlık, şehir planlamacılığ, modern mobilya tasarımcılığı, ressamlık, heykeltraşlık ve yazarlık onun meslekleriydi. Yan resimdeki, benim en sevdiğim 1928 senesi tasarımı LC2 isimli deri koltuk. Bugün bu koltuğu ya da esinlenilmiş taklitlerini’de birçok ofiste görebilirsiniz. Fazla oturmak için rahat değildir ama anolmal estetiktir. Oturduğunuzda belinizi kavramaz (plastiklerinde belinize yastık koyup kullanırsınız artık!..) Çok uzun boyluysanız geriye düşecek gibi olursunuz. Umarım Dirk Winkel plastik mobilyalarını acilen ürettirir ve ucuza pazarlar…
Murat Pilevneli.